Ogólnopolski Kongres „Dekada Wyklętych”

W 95 rocznicę urodzin Danuty Siedzikówny „Inki”,

Warszawa – Piła 3-5 września 2023 r.

W 2010 r. Prezydent RP prof. Lech Kaczyński podjął inicjatywę ustawodawczą w zakresie uchwalenia nowego państwowego święta pod nazwą Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Uzasadnienie dołączone do projektu ustawy głosiło, że ustanowienie święta „jest wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji patriotycznych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny (…). Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” to także wyraz hołdu licznym społecznościom lokalnym, których patriotyzm i stała gotowość ofiar na rzecz idei niepodległościowej pozwoliły na kontynuację oporu na długie lata”. Inicjatywa Pana Prezydenta była odpowiedzią na apel wystosowany w 2009 r. przez organizacje kombatanckie, skupione wokół Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych, reprezentującego takie organizacje, jak: Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”, Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej o ustalenie dnia 1 marca Dniem Żołnierzy Antykomunistycznego Podziemia. Ostatecznie uchwała w tym względzie została przegłosowana przez Sejm 5 lutego 2011 r. i podpisana przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego 9 lutego 2011 roku.

Od inicjatywy Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego minęło ponad dziesięć lat. To była bardzo dobra dekada dla przywracania pamięci o antykomunistycznej konspiracji ludziach, którzy sprzeciwili się sowietyzacji Polski po roku 1945. Sukcesów na tym polu można odnotować naprawdę dużo. Żołnierze Wyklęci na pewno zaistnieli świadomości współczesnych Polaków. Ich historia na nowo zadziwia i wzrusza wielu, podnosi na duchu i ugruntowuje w sercach przesłanie o nieprzemijalności odwiecznych wartości, którym Polacy starali się w różnych doświadczeniach pokoleniowych być wiernymi, a są nimi Bóg, Honor, Ojczyzna. Stali się symbolem pragnienia wolności pielęgnowanego w polskiej tradycji od stuleci.

Wyklęta przez komunistów podziemna armia powróciła na nasze place, ronda, ulice, które nazwane zostały imionami najwybitniejszych jej przedstawicieli. Wiele szkół, drużyn harcerskich, grup rekonstrukcyjnych czy wreszcie jednostek wojskowych obrało sobie za patronów chociażby takie postaci, jak rotmistrza Witolda Pileckiego, majora Zygmunta Szendzielarz „Łupaszkę”, pułkownika Łukasza Cieplińskiego „Pługa”, czy też sanitariuszki 5 Wileńskiej Brygady AK Danuty Siedzikówny „Inki”. Historia antykomunistycznego podziemia powoli pojawia się na akademickich wykładach i szkolnych lekcjach, rozbrzmiewa z patriotycznych ambon naszych kościołów, po latach zapomnienia bohaterski czyn Żołnierzy Wyklętych wznosimy na cokołach należnych im pomników. Powstały muzea dedykowane Wyklętym w Warszawie i Ostrołęce, czy też w Ostrowi Mazowieckiej. Podziemna armia zaistniała w popkulturze. Powstały o niej płyty muzyczne, komiksy, wybitni żołnierze uwiecznieni zostali na muralach. Wielką popularności cieszy się coroczny bieg Tropem Wilczym, który jest organizowany nie tylko w Polsce, ale także wśród rodaków poza granicami kraju. Warto podkreślić, że znakomita większość tych dokonań, to dzieło społecznych inicjatyw, dziesiątek zapaleńców, którzy nieraz wbrew wszystkiemu i wszystkim, poświęcając swój czas i środki materialne, dokonali wielkich rzeczy, które pozostaną dla potomnych. Trudo byłoby w tym miejscu wymienić chociażby najważniejsze dokonania społeczników w dziele upamiętniania Żołnierzy Niezłomnych.

W dziele przywracania pamięci narodowym bohaterom antykomunistycznej krucjaty zrobiliśmy już wiele, ciągle jeszcze staje przed nami wiele wyzwań. Stąd zrodził się pomysł na Kongres „Dekada Wyklętych”, który odbędzie się w dniach 3-5 września 2023 r. w Warszawie i Pile. W niedzielę 3 wrześnie chcielibyśmy odsłonić w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL kolejne „Serce dla Inki”, z ziemią z grobu sanitariuszki 5 Wileńskiej Brygady AK. Data, jest nieprzypadkowa. W tym dniu przypada 95 rocznica urodzin Siedzikówny, która w ostatnich latach stała się jedną z ikon pokolenia walczącego z sowietyzacją Polski. Kolejne dwa dni Kongresu odbędą się w Pile.  W programie przewidziane zostały wkłady, debaty i panele dyskusyjne z udziałem naukowców, regionalistów, społeczników, artystów zaangażowanych w upamiętnianie niepodległościowego podziemia po 1945 r. chcemy w tym czasie zorganizować także koncerty dla młodzieży szkolnej oraz dla mieszkańców Piły.

Organizatorzy:

Stowarzyszenie Pilskich Patriotów

Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie

Instytut Pamięci Narodowej o. Poznań

Partnerzy Projektu:

Instytut Dziedzictwa Narodowego im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego

Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce

Stowarzyszenie „Odra – Niemen”.

Stowarzyszenie Brygada „Inki” z Czarnego

Fundacja „Łączka”

Fundacja „Kwartalnika Wyklęci”

Fundacja Non Notus

Patronat Honorowy

Prezes Instytutu Pamięci Narodowej

dr Karol Nawrocki

Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych
Jan Kasprzyk

Wojewoda Wielkopolski

Michał Zieliński

Przełożony salezjańskiej Inspektorii pw. św. Wojciecha w Pile

Inspektor Tadeusz Itrych SDB

Patronat Medialny

Radio Poznań, TV Republika, „Gazeta Polska”, Niezależna.pl, Telewizja Trwam, Magazyn Kurier Wileński, Głos Wielkopolski, Nasza Historia; W Sieci Historii; Kwartalnik „Wyklęci”; „Glaukopis”

Koordynatorzy projektu: ks. dr Jarosław Wąsowicz SDB (Archiwum Salezjańskie Inspektorii Pilskiej) – przewodniczący komitetu organizacyjnego; członkowie komitetu: prof. dr hab. Filip Musiał (dyrektor IPN o. Kraków, dyrektor Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL); dr hab. Rafał Reczek (dyrektor IPN o. Poznań); mgr Jarosław Wróblewski (Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL), dr hab. Rafał Łatka (UKSW, BBH IPN).

Logistyka kongresu: Stowarzyszenie Pilscy Patrioci – Dorota Lewandowska, Joanna Leniec, Przemysław Leniec